Her psikoloğun terapi pratiğinde, danışanının endişesi, korku ya da panik halinde olduğu anlarda yardımcı olmak zorunda olduğu durumlar vardır. Bu yazımda böyle durumlarda danışanı sakinleştirebileceğiniz ve onunla ilk karşılaşmada güvenli iletişimi dile getirmeye çalışacağım. Psikoloji bilimi bana göre ilkin iletişim kurma becerisi çatısı altında daha güçlü olacaktır. Yine nefes/egzersiz eğitmeni olarak sizlere iletişim kurarken kullanabileceğiniz yöntemler paylaşmaya karar verdiğim için bu yazıyı kaleme aldım. Sürçü-lisan edersem şimdiden afola!
Belirtmeden geçmek istemiyorum: ayrıca nefes egzersizi ve
iletişim pozlama kopyalamasını gündelik hayatın içinde psikologlar haricinde insana
karşı hassasiyeti olan ve duyarlı herkes uygulayabilir.
İletişim
kurmada özellikle güçlü duygu durumlarında beden dili ve ses tonu çok önemlidir.
Diğerine kelimelerden önce beden dilimiz, ses tonumuz ve nefes alırken
dinginliğimizle duygusal refahın güvenini de aktarırız. Özellikle bir danışanın
ilk kez bir psikologla karşılaştığı an anılarının, acılarının, geçmiş
deneyimlerinin çıplak kalacağı anların başlangıcıdır. Danışanla ilk
karşılaşmada yoğun duygu anlarda sözlü olmayan sinyallere karşı daha çok hassas
olacaktır. Ve yine hepimiz hassas olmaz mıyız? Elbet ki hassas oluruz. Doğal
olanda bu denilebilir.
Yardımınıza
ihtiyacı olan bir insanın pozunu kopyalamaya çalışın. Ciddi şekilde
rahatsızlandığında, bilinçsiz olduğunda bir istisna yoktur ve onun duruşunu
kopyalarsanız. Bilinçsizliği sizi kendisine olan tehditten ya da herhangi bir
stres veya kaygıdan uzaklaştırır. Ve bu aranızdaki güven oluşturma yolunda ilk
adımdır. Bu noktada günlük hayatın içinde iletişim kurduğumuz her insan pozlama
anında kendi duygularını sizin kendi duygularınız
gibi algılar.
Pozu
takip ederek nefes almayı da kopyalanabilirsiniz: Nefesin hızı, ritim ve
derinliği önemlidir. Yardıma ihtiyacı olan bir insanın o anki nefes ritimlerini
sizin ritimlerinizle senkronize etmesi gerekir. Böylece nefes almaları
kontrolsüz bir hareket haline gelmez, çünkü aralıklı ve kararsız nefes ritmi,
stresli deneyimlerin şiddetlenme olasılığı durumunda o kadar artar ki hızının,
ritminin ve derinliğinin sakinleşmesi gerekir. Bir süre sonra onunla birlikte
nefes aldığınızdan emin olmak, nefes ritmini yavaşlatmaya ve derinliğini
artırmaya başlarsınız. Sizin ritimleri senkronize ederek yavaş yavaş nefes
alması sizinle aynı duruma gelecektir.
Konuşmaya
hazır olduğunu anladığınız da ise asla sözünü kesmeyin! İpuçları veya
tavsiyeler vermeyin! Dinleyin! Duygusal dinlemeniz bağlamında sakinleşirken
durumu hakkında sorular sorun. Unutmayın, telaffuz edildiği zaman, kod onun ve
sizin için gereklidir. Onun için- gerginliği düşürmek, önemli şeylerden
konuşmak; sizin için- durumu düşünmek ve ortak bir tartışmaya hazırlanmak için
zaman ayırmak içindir. Bu insanın o anki düşüncelerinin saçma olduğunu
düşünüyorsanız da, onun düşüncelerine katılın! Bu bir destek ve kabul eylemi
olacaktır. Çünkü onun için orada yani yardım almak için sizin yanınızdadır.
Kısacası,
çok basit: danışanın pozunu kopyalayın, onun nefesi kopyalayın- böylece temel
bir güven ilişkisini kurun ve sonra bu güvene dayalı olarak onu duygusal olarak
dinlemeye başlayın. Ve bir insan sakinleştiğinde, ihtiyacı olan kaynakları
aramasına yardımcı olmak için mantık, analiz ve gerçeklerle çalışmaya
başlanabilir.
Kendinize ve size yakın olanlara iyi bakın!
Onları pozlamayı unutmayın!
